Home
>
Archiv
>
KenFM International
>
Nederlands
>
Corona-crisis en de noodzakelijke hervorming van de publieke media

Corona-crisis en de noodzakelijke hervorming van de publieke media

Veröffentlicht am: 27. April 2020 | Anzahl Kommentare: noch keine

De informatiemedia moeten worden hervormd voordat er sprake is van politieke “democratisering”.

Een standpunt van Jochen Mitschka.

Wie de aankondigingen van de Duitse bondskanselier op 15 april heeft gevolgd, zal hebben gemerkt dat de opschorting van de burgerrechten gerechtvaardigd was door het risico dat het Duitse gezondheidsstelsel in het licht van de pandemie in elkaar zou storten (5).

Geen van de op de persconferenties aanwezige journalisten durfde zich af te vragen waarom het gezondheidsstelsel zo slecht en onvoorbereid was dat dergelijke maatregelen nodig waren, terwijl al sinds 2013 bekend was dat een dergelijke pandemie zich zou voordoen (2). Ook heeft niemand gevraagd waarom het tot 14 april duurde voordat de Duitse regering de bevindingen die in Azië al lang bekend zijn, zoals het nut van alledaagse maskers in het openbaar vervoer, verspreidde. En ook vroeg niemand waarom we het reproductienummer van het virus moesten verlagen tot max. R=1 om de uitschakeling te vergemakkelijken, terwijl volgens het Robert Koch Instituut dit reproductienummer al bereikt was aan het begin van de intrekking van de Basiswet. Dit soort rechtbankverslaggeving werpt een duidelijk licht op de rol van de “officiële” media.

In zijn modellen op basis van vroegere epidemieën (3) had Dr. Wittkowski aangetoond dat Duitsland te vroeg met de sluiting was begonnen, waardoor een opleving zeer waarschijnlijk was (4). Over het geheel genomen zouden de extreme maatregelen weliswaar een “overbelasting van de gezondheidszorg” voorkomen, maar het totale aantal slachtoffers zou dan nog hoger kunnen zijn dan wanneer er iets later dan in Duitsland passende maatregelen zouden zijn genomen. De steeds meer geprivatiseerde en winstgevende gezondheidszorg beschikte echter niet over voldoende voorraden, die door een slimme voorraadvorming (first-in – first-out) georganiseerd hadden kunnen worden, en er waren ook geen verplegingscapaciteiten of bedden beschikbaar om een verwachte aanval adequaat op te vangen. En dus, met de paniekstemming die tegelijkertijd in de media ontstond, hadden de politici geen andere keuze dan hun fouten te corrigeren door een andere fout te maken. En niemand in de kwaliteitsmedia heeft de voorpagina gehaald. In de publieke media, omdat de politieke partijen het voor het zeggen hadden, in de particuliere, omdat dat een kritische blik op de privatisering van de gezondheidszorg had moeten zijn. Maar laten we ons concentreren op de publieke media.

Zoals we de afgelopen maanden ook in andere voorbeelden hebben gezien, hebben de publieke media niet de belangen van de mediaconsumenten behartigd en hebben ze een “markt van meningen” gecreëerd waarin gebruikers hun eigen mening kunnen vormen. Ze waren zeker niet opgewassen tegen de rol van een “vierde macht in de staat”, als onderdeel van een moderne scheiding der machten. Ze werden veeleer misbruikt als spreekbuis en voor de propagandistische versterking van het overheidsbeleid.

Nu zullen sommigen zeggen dat dit natuurlijk vele levens zou hebben gered. Want op die manier zouden de mensen thuis zijn gebleven, in plaats van dat ze de voorverkiezingen en de ouderen hadden moeten besmetten, die dan in doodsangst hadden moeten stikken. Laten we het feit negeren dat enkele tientallen wetenschappers dit nu tegenspreken, vooral Prof. Bahkdi (13). Dan klinkt dit argument als een pleidooi voor de doodstraf met de afgrond van het misdrijf, of TEGEN de doodstraf met de belachelijkheid van het misdrijf. Het gaat hier echt om fundamentele principes, om vragen over ethiek en zelfbeschikking van mensen, om vragen over democratie.

Nu kan men ook voorbijgaan aan het feit dat er serieuze analyses zijn die beweren dat de stillegging geen enkele invloed heeft gehad op de verspreiding van COVID-19 (10), of dat de genomen maatregelen niet eens meer mensen hebben geschaad dan mogelijk zou zijn geweest als de regering voorbereid was geweest op een pandemie. Want dan was de gezondheidszorg voorbereid, als de regering langer had kunnen wachten met beperkingen. Dat had een opleving kunnen voorkomen, wat nu waarschijnlijk lijkt volgens professor Wittkowski (6). Ook in 2013 was in de Bondsdag een pandemie voorspeld, maar de politici hadden dit niet adequaat uitgevoerd en waren gefixeerd op privatisering en winstbejag.

En ten slotte hebben de media op onverantwoorde wijze nagelaten kritiek te leveren om beter voorbereid te zijn op toekomstige pandemieën (7). Om nog maar te zwijgen van het doodse stilzwijgen over de definitieve afschaffing van de grondwettelijk gewaarborgde bescherming van de privacy door middel van bewakingsapplicaties (9).

De publieke media

Iedereen weet dat de privé-media de belangen van de hogere klasse het meest en het meest substantieel vertegenwoordigen. Dat was al duidelijk bij de oprichting van de Bondsrepubliek. Om deze reden werd de zogenaamde “publieke omroep” opgericht als tegenwicht. Een oplossing die het mogelijk maakte om zowel de geest van het kapitalisme vrijuit te laten handelen als een correctie in de vorm van een tegenwicht te realiseren. Het is tijd om de goede ideeën van de publieke omroep in de 21e eeuw ten uitvoer te leggen, te beginnen met de hernoeming tot “publieke media”.

De fase van hysterie over een coronavirus, die momenteel op zijn hoogtepunt is, laat op indrukwekkende wijze zien dat Duitsland zonder een fundamentele hervorming van de media geen kans heeft om een politieke heroriëntatie op de werkelijke belangen van de massa’s te realiseren. Dit komt omdat de publieke omroep en de particuliere media vandaag de dag grotendeels dezelfde ideologieën en belangen vertegenwoordigen.

Wat in wezen de steun is van de Duitse staatspartijen. In het geval van de particuliere media wordt dit veroorzaakt door het feit dat de regering de belangen van haar lobbygroepen vertegenwoordigt (bijvoorbeeld de privatisering van de gezondheidszorg), en in het geval van de publieke omroep, omdat deze wordt gecontroleerd door de consensus van de staatsdragende Duitse partijen. Net zoals deze partijen de parlementsleden, de regering en de rechterlijke macht controleren op basis van een fundamentele consensus, is de term “scheiding der machten op één pijler” (1 ) volkomen gerechtvaardigd.

In het geval van de Corona-crisis werd duidelijk hoe internationale organisaties in de Duitse media open deuren hebben geopend met hun concept van “overstromingsinformatie” en “het in diskrediet brengen van valse berichten” (8 ), waardoor in de media een volledig eenzijdig beeld ontstond, waardoor de gemiddelde mediaconsument zich geen onafhankelijk beeld van de situatie kon vormen. Pas toen tientallen bekende wetenschappers kritiek begonnen te leveren en het in diskrediet brengen steeds minder effectief werd, werden de eerste voorzichtige artikelen met enkele vragen gezien.

Het is tijd om de oorspronkelijke ideeën van de publieke omroep serieus te nemen en in praktijk te brengen. Laten we er een echte “publieke media” van maken. Met als doel een echte en pluralistische markt van meningen te creëren, die verantwoordelijke burgers in staat stelt hun eigen mening te vormen. Hier zijn de voorstellen voor discussie:

Een terugkeer naar de universele dienst.

Sportevenementen, popconcerten, komische optredens, kortom entertainment, die geen informatief karakter hebben en niet kunnen worden toegeschreven aan culturele basisdiensten, moeten worden uitbesteed aan een mediabedrijf dat het zonder subsidies van de omroepbijdragen op de lange termijn moet doen. Satire als kunstvorm is daar expliciet van uitgesloten, want politiek cabaret kan niet alleen dienen voor vermaak, maar ook voor informatie en educatie. Deze nieuwe entiteit kan worden gefinancierd door middel van betalingsmodellen of door middel van reclame.
Controle door de consument

Tot nu toe werd de controle over de publieke media grotendeels uitgeoefend door politieke partijen, onder invloed van kerken, vakbonden en andere lobbygroepen. Het is de hoogste tijd dat de controle wordt overgenomen door de mediaconsumenten zelf. Aangezien de openbare media per land zijn georganiseerd, d.w.z. reeds regionaal, is het raadzaam om deze te controleren door het kiezen van afgevaardigden op districts- of deelstaatniveau, parallel aan de verkiezing van de districts- of deelstaatparlementen. De afgevaardigden die zich verkiesbaar stellen, mogen geen ambt of functie in een politieke partij bekleden. Alleen op die manier kan de invloed van politieke partijen op de media-aandacht worden verminderd. Naast de verkiezing moet de benoeming in de overeenkomstige controleorganen van de omroepen worden bepaald door middel van een loterij- en/of roulatieprocedure, alsmede door het beperken van de “ambtstermijnen” om elke vorm van corruptie te beperken.

De rechten en plichten van dit controleorgaan moeten worden ontwikkeld, maar kunnen in eerste instantie worden gebaseerd op de rechten en plichten van de bestaande organen die tot nu toe in belangrijke mate door de partijen zijn beïnvloed.

Meningleiders

Supraregionale uitzendingen met een bijzondere dekking, zoals de Tagesschau, worden gecontroleerd door een door de kiezers gekozen mediaraad, parallel aan de Bondsdag. Haar vertegenwoordigers mogen ook geen politieke mandaten of ambten in politieke partijen bekleden en zijn onderworpen aan de hierboven vermelde regels.

Vermindering van de administratie

De bestuursfuncties van de omroepen zullen worden samengevoegd waar dit zinvol is in termen van kosten en efficiëntie. Het feit dat dit, net als de vorige punten, niet in overeenstemming is met de fundamentele grondwettelijke vereisten van het federalisme, mag geen obstakel vormen als men bedenkt hoe gemakkelijk grondwetswijzigingen in het verleden door de partijen zijn aangenomen en hoe snel de belangrijkste burgerrechten net zijn ingetrokken omdat de partijconsensus dat noodzakelijk achtte.

Opname van alternatieve media

Een deel van de zendtijd is gereserveerd voor alternatieve media. De distributie wordt uitgevoerd door een zelforganisatie van dezelfde, zonder de invloed van openbare dienstverlenende organisaties, maar onder dezelfde controle van de mediagebruikers zoals hierboven beschreven.

Naast de zelforganisatie is er een adviesraad van emeritus-wetenschappers die bereid zijn om alternatieve media te beoordelen en zo nodig aan te bevelen, vooral die welke minder gewaardeerd worden. Het spreekt voor zich dat deze adviseurs niet tegelijkertijd politieke mandaten of functies in politieke partijen mogen bekleden. Het advies van de wetenschappers is bedoeld om te voorkomen dat alleen kliknummers worden gebruikt voor een evaluatie. Door wetenschappers die in het actieve beroepsleven actief zijn niet te betrekken, wordt voorkomen dat er een visie wordt gegeven die gekleurd is door carrière of andere belangen, dat er geen financiële afhankelijkheid is en dat vrijwilligerswerk mogelijk is.

Werknemersparticipatie
Naast de controle van de consument over de publieke media wordt er door de medewerkers en freelancers onder het niveau van de afdelingshoofden een personeelsraad gekozen. Deze raad heeft het recht om vertegenwoordigers af te vaardigen naar de Raad voor Consumentencontrole. Indien een van de vertegenwoordigers een functie in een vakbond of andere belangenbehartiging (bijv. kerkelijke raad) bekleedt, moet hij of zij deze voor de duur van de opdracht aan de ondernemingsraad inactief laten.

Transparantie voor journalisten

Helaas hebben we de afgelopen jaren geconstateerd dat de klassieke, eerder theoretische, neutrale journalistiek niet meer bestaat. In feite is alle journalistiek altijd gekleurd en bepaald door de mediator van het nieuws of commentaar. Maar in de afgelopen jaren was ondeugd een deugd geworden. Met andere woorden, als journalist verklaar je jezelf officieel tot de ene of de andere gedachtegang te behoren. Dit ging zo ver dat sommige “fact-checkers”, bij nader inzien, zich als opiniemakers lieten zien zonder dat ze meer moeite deden om dit te verbergen.

Om een evenwichtige en pluralistische verslaggeving in de openbare media mogelijk te maken, is het noodzakelijk om deze denkscholen voor journalisten officieel en transparant te maken.

Om deze reden moeten journalisten in staat zijn om te “verklaren” en worden toegewezen aan een denklijn, inderdaad, worden gezet in een hokje. Als ze dat weigeren, wat natuurlijk mogelijk is, zal hun werk worden onderzocht door een panel van mediaconsumenten om te zien of ze hun geclaimde neutraliteit kunnen behouden. Het is mogelijk dat dit op de lange termijn leidt tot een minder eigenzinnige rapportage.

De redactie moet ervoor zorgen dat er zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de vertegenwoordigers van alle “denkrichtingen”. Het is ook zinvol om de journalisten die betrokken zijn bij de opening van de programma’s te benoemen met hun zelfevaluaties met betrekking tot de “line of thought” of de verklaring van neutraliteit.

Verdediging tegen lobbyisme

Alle controle- en stuurorganen moeten ervoor zorgen dat, in tegenstelling tot het huidige systeem, lobbygroepen zoals vertegenwoordigers van religies, politieke partijen, vakbonden, bedrijfsverenigingen of soortgelijke gemeenschappen geen invloed hebben op de uitzendingen. Met name de invloed van zogenaamde “niet-gouvernementele organisaties”, die in werkelijkheid lobbygroepen zijn, bijvoorbeeld politieke partijen, d.w.z. partijstichtingen, moet door de publieke media worden gecontroleerd. Dit zou dan het tegenovergestelde zijn van het huidige beleid, dat erop gericht is de media-aandacht voor dergelijke partijstichtingen of particuliere stichtingen te vergroten. Wij herinneren ons bijvoorbeeld dat de Bertelsmann-stichting een jaar geleden heeft gepleit voor een grotere centralisatie en privatisering van het gezondheidsstelsel en de bedverkleining, die door de media en de federale politiek werden gesteund.
Ontheffing van de verplichting tot het betalen van vergoedingen

In een democratie is het onaanvaardbaar dat mensen gedwongen worden te betalen voor nieuws dat ze nooit hebben besteld. Aangezien het een taak van de staat is om neutrale, pluralistische en evenwichtige informatie te verstrekken om de democratie überhaupt mogelijk te maken, moeten de heffingen worden gedekt door de belastinginkomsten. De tegenfinanciering zou kunnen komen van een drastische vermindering van de subsidies aan politieke stichtingen en van de defensiebegroting. Dat laatste omdat de beste verdediging een verlichte en loyale bevolking is, en dat is precies het doel van de mediahervorming.

Het is ook dringend noodzakelijk om de uitgaven voor de openbare media te beperken. Dit kan enerzijds worden bereikt door amusementsprogramma’s uit te besteden (zie punt 1) en anderzijds door individuele formats de mogelijkheid te bieden gebruik te maken van crowdfunding om aanvullende onderzoeks- of uitzenddiensten te verkrijgen.

In beginsel mag reclame niet worden gebruikt om de kosten van de publieke omroep te dekken. Anderzijds moet een belasting worden geheven op de reclame-uitgaven van bedrijven in particuliere media, die specifiek en uitsluitend moet worden gebruikt om reclame-uitingen te controleren en te bevestigen, en om de invloed van reclame op de inhoud te onderzoeken en te documenteren. Dit is ook een belangrijke taak van de publieke media.

Levering van alle bijdragen op internet

Het is onaanvaardbaar dat bijdragen die door de belastingbetaler worden gefinancierd, of later in dit model door de belastingbetaler, na verloop van tijd niet meer beschikbaar zijn. Naast een eventuele internationale marketing moeten alle bijdragen voor onbepaalde tijd op het internet beschikbaar zijn, in ieder geval voor elke Duitser. En voor zover de rechten in handen zijn van de publieke media, moet de exploitatie in het Duitstalige gebied worden geregeld onder een Creative Commons-licentie voor algemeen gebruik. Indien nodig kan dit ook mogelijk worden gemaakt door een wetswijziging.

Natuurlijk zijn de hier gepresenteerde ideeën geen afgeronde concepten. Maar misschien een suggestie voor discussie. En als mij nu wordt gevraagd wie zo’n concept moet afdwingen, tegen de belangen in van de groepen die op dit moment de consensus van de media bepalen, kan ik alleen maar antwoorden: Degenen die het niet geprobeerd hebben, hebben al verloren.

Revoluties en militaire staatsgrepen

Revoluties en militaire staatsgrepen hebben iets gemeen. In beide gevallen is een van de eerste acties van de rebellen het overnemen van de media. Omgekeerd kan men zeggen dat de status quo nooit zal veranderen zolang de heersende structuren de media controleren.

Juist daarom heeft het geen zin om te zoeken naar serieuze politieke veranderingen zonder eerst de macht over de media ten minste gedeeltelijk te hebben overgenomen van de heersende structuren. De internetmedia hebben wellicht een zekere doorbraak in de mediacontrole teweeggebracht. Maar op het moment dat dit meer is dan een vijgenbladfunctie voor “democratie”, zal het veranderen. Het zal duidelijk zijn dat door de onbeperkte middelen die het ter beschikking heeft, zelfs het internet onder de controle kan worden gebracht van degenen die de traditionele media controleren. En hoe gemakkelijk deze invloed in de 21e eeuw kan zijn, bleek uit de rapportage over COVID-19.

Conclusie

De machthebbers in Duitsland hebben geprobeerd hun eigen mislukkingen te verdoezelen met de totale stillegging, werden bovendien gedreven door populistische media-aandacht en krijgen nu klappen in het gezicht van de rechters die ze zelfs zelf hebben uitgekozen. Zoals in het geval van een eiser die een klacht had ingediend tegen het verbod op demonstraties en die niet alleen alle juridische kosten en gerechtskosten kreeg toegewezen, maar ook indirect 25.000 euro aan schadevergoeding (door de vaststelling van het betwiste bedrag) (11). Die moet natuurlijk worden betaald door de belastingbetalers, en niet door de verantwoordelijke politici. Maar het is tegelijkertijd een klap in het gezicht van de media, die het standpunt van de eiser geenszins dicht bij de mediaconsument bracht, maar uitsluitend de kant van de heersende klasse weerspiegelde.

Natuurlijk zullen er wettelijke veranderingen nodig zijn. Maar als een regering de belangrijkste onderdelen van de Basiswet kan opheffen, zoals in het geval van COVID-19, zou het ook mogelijk moeten zijn om de publieke omroep eindelijk een “omroep” te maken die echt ten dienste staat van het volk, de kiezers, de vorst, en door hem wordt gecontroleerd.

Helaas zou een dergelijke aanpak “slechts” in het belang zijn van de kiezers, de bevolking van Duitsland, maar niet in het belang van de groepen die op dit moment de politiek bepalen. Daarom is het net zo onwaarschijnlijk dat dit voorstel ten uitvoer wordt gelegd als de officiële goedkeuring van een grondwetgevende vergadering die onafhankelijk is van de politieke partijen en een referendum over de grondwet die door deze vergadering wordt voorgesteld. Want ook hier bestaat het gevaar dat de consensus van de partijen, als bepalende factor voor de Duitse politiek, wordt vervangen door de wil van de kiezers. Zolang het volk van Iran of Rusland over zijn grondwet en eventuele veranderingen mag stemmen, maar de Duitse kiezers niet, zullen de Duitse politici zichzelf belachelijk maken in hun devaluatie van deze sociale systemen, maar zonder dat dit in de media wordt weerspiegeld.

Maar misschien zullen de kiezers uiteindelijk begrijpen dat het alleen zin heeft om te stemmen op partijen die bereid zijn zich te onderwerpen aan de wil van de kiezer. Terwijl partijen die officieel het “primaat van de politiek” (8) voor zichzelf opeisen en aandringen op het “geweten van de plaatsvervanger” in plaats van op de gevolgen van de wil van het volk, zullen ze waarschijnlijk nooit bereid zijn om hun macht op te geven of alleen maar te verminderen.

Met andere woorden, de kiezer zal moeten beslissen of hij een opvolger van de monarchie in de vorm van een partij aristocratie wil blijven kiezen, zodat hij zich kan bevrijden van de noodzaak om zijn eigen beslissingen te nemen. Of de kiezer zal aandringen op zijn recht op zelfbeschikking en op democratische basisprincipes. Principes die echter alleen realistisch kunnen worden toegepast als de kiezers een “markt van meningen” wordt geboden die hen in staat stelt hun eigen mening te vormen.

Dus we zien het klassieke kip-en-ei probleem. En de mediahervorming is hier het ei.

Bronnen: