Corona-nieuws van het ministerie van Homeland: Het financieringsinitiatief Homeland 2.0

Een commentaar van Christiane Borowy.

Tot 2023 moeten nieuwe digitale oplossingen voor het veiligstellen van diensten van algemeen belang en het verbeteren van de levenskwaliteit tegen aanzienlijke kosten en in het kader van het “economische en crisisbeheersingspakket” worden bevorderd. Verandering of waanzin?

Vanaf nu en tot 15 juli 2020 kunnen projecten met projecten op het gebied van lokaal aanbod, onderwijs of openbaar bestuur worden ingediend bij de federale overheid – uiteraard online.

Horst Seehofer, het hoofd van het federale ministerie van Binnenlandse Zaken, Bouw en Binnenlandse Zaken, wordt als volgt geciteerd in de huidige persmededeling van het ministerie van 10 juni 2020

“Met ‘Heimat 2.0’ ondersteunen we gemeentelijke en maatschappelijke actoren bij het gebruik van digitale technologieën. Op die manier willen we niet alleen de toegang tot onderwijs, gezondheid en zorg verbeteren, maar ook de efficiëntie van het openbaar bestuur, zodat de kwaliteit van het leven van de mensen in de regio’s merkbaar toeneemt. Of het nu gaat om de ontwikkeling van een nieuwe app of de aanpassing van een bestaande applicatie, de doorslaggevende factor is dat in alle projecten een digitale oplossing bijdraagt aan de concrete verbetering van de leefomstandigheden van mensen” (1).

Een digitale oplossing helpt dus om problemen te verbeteren die veel mensen zonder het initiatief niet zouden hebben gehad. Omdat men er eenvoudigweg van uitgaat dat digitalisering het juiste antwoord op alles is. Als de mensen eenmaal digitaal zijn gegaan, zullen ze tot het einde van hun leven gelukkig zijn, en ook de afgelegen plattelandsgebieden zouden hieraan moeten kunnen deelnemen – want online zijn er geen verschillen in de infrastructuur.

Digitaal huis, “smart cities made in Germany” (6) en meer recent “Heimat 2.0”: Het zogenaamd goede leven voor iedereen wordt mogelijk gemaakt door digitale concepten, die door het Bondsministerie zeer worden geprezen en met meer dan drie miljard euro worden gefinancierd. De belofte van crisis en verlossing: Mensen kunnen zich thuis en gelukkig voelen. Er wordt echter geen enkele gedachte verspild aan een sociale of politieke utopie, dat wil zeggen een concreet ontwerp van een toekomstige sociale orde. Dit betekent dat de noodzakelijke vraag wat mensen eigenlijk nodig hebben om zoveel mogelijk mensen in goede levensomstandigheden te laten leven, niet eens wordt gesteld.

Wat heeft het voor zin? Het antwoord is immers al duidelijk: digitalisering is de oplossing. Apps voor gezondheid, onderwijs en administratie brengen redding – vooral voor bedrijven die al klaarstaan en wachten op wetgeving om ervoor te zorgen dat de implementatie van de zogenaamde “digitale verandering” wordt veiliggesteld. Zo is de Wet op de digitale toelevering pas in december vorig jaar in werking getreden.

In tijden van Corona komt het veelgeprezen digitale tijdperk weer in een stroomversnelling. Verlies de verbinding niet. Het financieringsinitiatief is bedoeld om speciale hulp te bieden aan degenen die zogenaamd regionaal zijn achtergebleven. Zijn ze ooit eerder geholpen? Hebben landelijke gebieden altijd in de schijnwerpers gestaan? Hoe zit het met de post, de winkels, de artsen? Geldt het uitzicht uit het raam nog wel of is het digitale land het gelukkige land? Draagt de digitalisering echt bij aan de kwaliteit van het leven? Wat is de kwaliteit van het leven? Wat hebben mensen nodig om een goed leven te leiden?  Vragen over vragen worden genegeerd.

Durf utopie en daadwerkelijke verandering


Maar wat zijn de gevolgen als de samenleving geen belangstelling heeft voor ernstige kwesties? Om de socioloog en sociaal psycholoog Harald Welzer te citeren: “Gegevens, auto’s en cruises kunnen niet eten of drinken en produceren ook geen zuurstof”. Het leven heeft omstandigheden die niet kunstmatig of zelfs virtueel zijn.

Welzer stelt deze fundamentele vragen in zijn analyses. In zijn boek “Die smarte Diktatur. Een aanval op onze vrijheid” stelt hij vooral een originele vraag die alle sociologen eigenlijk zouden moeten stellen: Wat zijn de voorwaarden om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen in een samenleving een goed leven kunnen leiden? Zijn utopie, gepubliceerd in 2019, “Alles zou anders kunnen zijn. Een sociale utopie voor vrije mensen ” zou precies op dit moment kunnen worden toegepast, en niet alleen omdat zijn prognoses altijd juist zijn geweest.

Wat vooral opvalt is dat het federale ministerie doet alsof digitalisering een project van de toekomst is en, zoals ik al zei, er wordt gesproken over digitale verandering. Men zou kunnen spreken van waanideeën in plaats van veranderingen, want in feite worden de bestaande omstandigheden, bijvoorbeeld de economische oriëntatie, het hebzuchtige kapitalisme, de afhankelijkheid van digitale rijken, om maar een paar voorbeelden te noemen, helemaal niet in twijfel getrokken, maar juist verergerd. In een artikel in het maatschappijkritische online magazine Rubikon van 11 juni 2020 verwijst de Hamburgse auteur Katrin McClean naar het boek “Utopia 2048” van de jonge auteur Lino Zeddies en stelt dat utopieën van levensbelang zijn en dat de bewering dat er geen alternatieve toekomstige wereld is een regelrechte leugen is (8).

In zijn boek vertelt Zeddies, net als de socioloog Harald Welzer, “succesverhalen” en wijzen beiden op het belang van andere concepten die bedacht moeten worden voordat ze op een dag kunnen worden uitgevoerd. Een blik op de website van de FUTURZWEI-Stiftung Zukunftsfähigkeit, die hier is gelinkt https://futurzwei.org/trafo, laat zien dat utopieën heel tastbaar kunnen zijn (10). Hier kunt u kennismaken met concrete projecten waarin een daadwerkelijke verandering naar een duurzame samenleving praktisch en succesvol is doorgevoerd.

De onjuiste veronderstelling dat de vooruitgang van een zogenaamde digitale verandering duurzaam is, lijkt ongecontroleerd te zijn en vereist in feite een ongecontroleerd utopisme om dit tegen te gaan. Het vereist ook een ander concept van thuis dan dat van het digitale huis. Welzer definieert thuis op deze manier:
“Thuis is waar het een verschil maakt of ik besta.”

Dat betekent vertaald: Zelfs als het politiek en in de media anders wordt voorgesteld, kan men elkaar niet direct ontmoeten in zuiver digitale relaties. De ervaring van de ander is dus alleen mogelijk als een abstract idee. In het digitale huis is het dus volstrekt irrelevant of deze concrete persoon echt bestaat en wie er ‘s avonds thuiskomt. Het maakt ook verschil of de arts zijn hand op uw schouder kan leggen tijdens een patiëntenconsult of alleen via videochat of app beschikbaar is.

Digitaal huis is dus geen echt huis en men zou dus kunnen concluderen dat het concept “Home 2.0” een onmenselijk luchtnummer is.

Identiteit is gezonder dan identificatie

In projecten als “Heimat 2.0” wordt veel moeite gedaan om een illusie te creëren, namelijk dat de politiek er eigenlijk in geïnteresseerd is om ervoor te zorgen dat iedereen het even goed doet. Zinnen van deze illusie zijn “het veiligstellen van diensten van algemeen belang”. Het geld dat in het initiatief vloeit, zou verstandiger kunnen worden gebruikt om ervoor te zorgen dat regio’s met een zwakke infrastructuur en een paar extra mensen daadwerkelijk beter af zijn.

Thuis is blijkbaar geen moeilijk concept voor het federale ministerie van Binnenlandse Zaken, Bouw en Stedelijke Zaken. Het hoeft ook niet besproken te worden. Het volgende detail is interessant: Bijna onopgemerkt door het publiek is in 2018 het voormalige ministerie van Binnenlandse Zaken, het ministerie van Bouw en een ministerie van Homeland samengebracht onder een “nieuw” dak. Als je kijkt naar hoe Horst Seehofer thuis definieert, lees je:

“Met het oog op de snelle verandering van onze levensomstandigheden is ons vaderlandse beleid een noodzakelijke taak voor de federale, staats- en lokale overheden. Mensen zijn op zoek naar veiligheid en oriëntatie. … Vragen over identiteit en identificatie met ons land zijn vandaag de dag belangrijker dan ooit” (9).

Wat zou de reactie van politici en de media zijn als dergelijke zinnen prominent op de homepage van AfD zouden verschijnen?

Veel belangrijker is echter de vraag: wat voor soort identiteit en identificatie met ons land staat op het spel als het gaat om het bieden van veiligheid en oriëntatie, vooral in tijden van crisis?

Dit is opvallend: Het hele projectidee is al gebaseerd op de verkeerde aannames. Dat weten we uit trauma-onderzoek, bijvoorbeeld van de trauma-onderzoeker Franz Ruppert uit München: Identificatie is een nogal ongezonde zaak. Identiteit stelt en beantwoordt de vraag “Wie ben ik? Wie is Duitsland? Wie zijn de mensen in Duitsland? Wat hebben deze mensen nodig om een gezond en goed leven te leiden? Als je vraagt wie ik ben, identificeer je je niet met de gedachten van andere mensen, bijvoorbeeld die van vader, moeder, media of politici.

Als identificatie met een land daarentegen een van de politieke doelen is, is scepsis altijd geboden. De vraag naar de werkelijke behoeften van de mensen wordt in deze houding niet gesteld. Identificaties zijn altijd illusies en hoofdgeboorten, d.w.z. losgekoppeld van wat mensen echt nodig hebben. Het kan niet leiden tot vrijheid. “smart cities” zijn ook een illusie, een abstract idee dat we allemaal digitaal verbonden en gelukkig zijn. In de psychologie wordt dit pseudo-autonomie genoemd. Dus als digitalisering wordt aangeboden voor identificatie en wordt gepresenteerd als een wondermiddel, lijkt het veel waarschijnlijker dat zulke abstracte modellen als “smart cities” ook worden aangeboden voor identificatie. Ze leiden niet tot autonomie, maar eerder tot een “slimme dictatuur” (Welzer).

Vanuit dit perspectief is het in Corona-tijden dan ook zeer belangrijk om sociologen als deskundigen te raadplegen, en niet alleen virologen, artsen of economen. Het is belangrijk om wetenschappelijk te onderzoeken welke gevolgen de verschillende sociale en politieke concepten hebben voor de autonomie van de mens. Iedereen die geïnteresseerd is in waarheid en echte vrijheid zou de fundamentele vraag moeten stellen: “Wat is er nodig in een samenleving zodat zoveel mogelijk mensen een goed leven kunnen leiden?

Deze vraag beschermt je tegen het identificeren met de gedachten van mensen die je niet eens kent. Het beschermt ook tegen manipulatie en leidt tot de vrijheid van elk individu. Dit zou echter een ander perspectief vereisen, en dat men de moed heeft om de eigen bestaande identificaties te doorzien en eruit te komen.

Bronnen:

  1. https://www.bmi.bund.de/SharedDocs/pressemitteilungen/DE/2020/06/foerderaufruf-heimat-zwei-punkt-null.html;jsessionid=4507CA11A106362A881D3B0A61EB09A0.1_cid373
  2. https://www.bbsr.bund.de/BBSR/DE/FP/bule/initiativen/2020/heimat-2-0/01-start.html
  3. https://www.bmwi.de/Redaktion/DE/Dossier/digitalisierung.html
  4. https://www.bundesgesundheitsministerium.de/digitale-versorgung-gesetz.html
  5. https://www.bmi.bund.de/SharedDocs/kurzmeldungen/DE/2019/01/jahresrueckblick-2018-bmi.html
  6. https://www.smart-cities-made-in.de/
  7. https://www.youtube.com/watch?v=-6PRBpS8ijE
  8. https://www.rubikon.news/artikel/utopien-sind-lebenswichtig
  9. https://www.bmi.bund.de/DE/themen/heimat-integration/heimat-integration-artikel.html
  10. https://futurzwei.org/trafo

+++

Met dank aan de auteur voor het recht om te publiceren.

+++

Foto bron: Viktoriia Hnatiuk/ Shutterstock

+++

KenFM streeft naar een breed spectrum aan meningen. Opinieartikelen en gastbijdragen hoeven niet de mening van de redactie te weerspiegelen.

+++

Vind je ons programma leuk? Informatie over verdere ondersteuningsmogelijkheden vindt u hier: https://kenfm.de/support/kenfm-unterstuetzen/

+++

Nu kunt u ons ook ondersteunen met Bitcoins.

BitCoin-adres: 18FpEnH1Dh83GXXGpRNqSoW5TL1z1PZgZK


Auch interessant...

Kommentare (0)

Hinterlassen Sie eine Antwort